W polskim systemie prawnym sprawy dotyczące nieletnich mają szczególne znaczenie, ze względu na delikatny charakter tych spraw i potrzebę ochrony interesów dzieci. W niniejszym artykule wyjaśnimy, jaki sąd jest właściwy do rozpatrywania spraw nieletnich.
Właściwość rzeczowa sądu rodzinnego
Właściwość rzeczowa sądu określa jakie kategorie spraw są rozstrzygane przez sąd w danej instancji.
Sprawy nieletnich w Polsce w pierwszej instancji rozpatrywane są przez sądy rodzinne, którym jest wydział rodzinny i nieletnich sądu rejonowego. Sąd rodzinny zajmuje się w szczególności takimi sprawami jak:
1. Sprawy opiekuńcze i wychowawcze: Dotyczą one m.in. ustalenia miejsca zamieszkania dziecka, a także postanowień dotyczących uregulowania kontaktów dziecka z rodzicem czy innymi członkami rodziny,
2. Sprawy dotyczące demoralizacji i czynów karalnych nieletnich: Sąd rodzinny i nieletnich decyduje wówczas o środkach wychowawczych lub poprawczych, które mają na celu resocjalizację nieletniego bądź zatrzymania procesu demoralizacji.
3. Sprawy cywilne związane z nieletnimi: Mogą to być np. sprawy dotyczące alimentów czy adopcji.
Specjalizacja sędziów rodzinnych
Sędziowie pracujący w sądach rodzinnych posiadają wysoce specjalistyczną wiedzę z zakresu psychologii, pedagogiki i oczywiście prawa rodzinnego, co pozwala im na podejmowanie trafnych i sprawiedliwych decyzji.
Co istotne, spraw z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, spraw dotyczących demoralizacji i czynów karalnych nieletnich nie mogą rozstrzygać asesorzy sądowi.
Właściwość miejscowa sądu rodzinnego
Właściwość miejscowa oznacza obszar, dla którego Sąd jest organem właściwym do rozpoznawania danej kategorii spraw.
O tym który konkretnie sąd rodzinny będzie rozpoznawał sprawę dziecka decyduje miejsce zamieszkania nieletniego. Przykładowo jeżeli wobec nieletniego wpłynęło zawiadomienie o demoralizacji podczas pobytu dziecka na tzw. zielonej szkole, to sprawę będzie prowadził sąd rodzinny w miejscowości w którym dziecko mieszka, a nie w miejscowości w której miało dojść do zdarzenia. Jeżeli jednak decyzja sądu rodzinnego musi być podjęta niezwłocznie, to wtedy taką decyzję podejmuje lokalny sąd rodzinny, który następnie przekazuje sprawę już właściwemu sądowi rodzinnemu.
W niektórych sytuacjach zdarzają się trudności w ustaleniu mieszkania dziecka (np. dziecko jest cudzoziemcem), to wtedy o właściwości miejscowej sądu decyduje miejsce pobytu dziecka w Polsce.
Jeżeli jednak i tej podstawy do ustalenia sądu właściwego miejscowo, to wtedy właściwy jest sąd rodzinny miejsca pierwszego wykazywania przejawów demoralizacji lub miejsca dopuszczenia się pierwszego czynu karalnego przez nieletniego.
Zdarzają się również sytuacje w których dziecko wymaga długotrwałego specjalistycznego leczenia w innej miejscowości niż miejsce zamieszkania. Wtedy, w celu przyśpieszenia postępowania, sprawę prowadzi sąd rodzinny w którego okręgu nieletni przebywa. Sytuacja ma miejsce np. w razie umieszczenia nieletniego w zamkniętym ośrodku leczniczym.
Podsumowanie
Sprawy nieletnich w Polsce rozpoznawane są przez wyspecjalizowane wydziały rodzinne i nieletnich działające przy sądach rejonowych. Specjalistyczne przygotowanie zawodowe i psychologiczne sędziów rodzinnych oraz ich doświadczenie w pracy z młodzieżą gwarantują, że decyzje podejmowane są z najwyższą troską o dobro dziecka.
Jeśli macie Państwo jakiekolwiek pytania dotyczące spraw nieletnich lub potrzebujecie pomocy prawnej w tym zakresie, zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią adwokacką w Warszawie. Jako doświadczony adwokat w sprawach nieletnich chętnie udzielę niezbędnych porad i wsparcia.
Zawód adwokata wykonuję od 2010 roku. Specjalizuję się w pomocy prawnej na rzecz osób fizycznych w zakresie spraw spadkowych, spraw rodzinnych, spraw nieletnich oraz spraw zadłużeniowych. Świadczyłem pomoc prawną na rzecz ponad 1 500 Klientów, występowałem przed sądami w ponad 3 000 rozpraw sądowych i posiedzeń sądowych oraz udzieliłem kilku tysięcy porad prawnych. Brałem również aktywny udział w negocjacjach prowadzonych z przeciwnikami procesowymi, ich pełnomocnikami, a także wierzycielami i firmami windykacyjnymi.
Zapraszam do kontaktu:
Tel: 512 567 580
E-mail: przemyslaw.kopko@adwokatura.pl