Alienacja rodzicielska to zjawisko, które staje się coraz bardziej powszechne w sprawach rozwodowych oraz konfliktach dotyczących opieki nad dziećmi. Dla wielu osób, które spotkały się z tym problemem, jest to nie tylko kwestia prawna, ale również głęboko emocjonalna. W tym artykule omówimy, czym jest alienacja rodzicielska, jakie są jej skutki dla dziecka oraz rodzica, który pada jej ofiarą, a także jakie kroki prawne można podjąć, aby temu przeciwdziałać.

Czym jest alienacja rodzicielska?

Alienacja rodzicielska to proces, w którym jedno z rodziców celowo stara się odsunąć dziecko od drugiego rodzica, zazwyczaj poprzez:

• negatywne przedstawianie go w oczach dziecka (deprecjonowanie byłego partnera jako rodzica w oczach dziecka), przez co wzmacniana jest niechęć do spotkań z nim,
• wmawianie dziecku nieistniejących zachowań drugiego rodzica, często jeszcze z okresu niemowlęctwa dziecka czy bardzo wczesnego dzieciństwa, o czym dziecko samo nie może pamiętać,
• pokazywanie siebie przez rodzica alienatora jako ofiary w relacji z byłym partnerem,
• ograniczanie kontaktów drugiemu rodzicowi,
• uniemożliwianie drugiemu rodzicowi kontaktów osobistych, jak i elektronicznych czy telefonicznych,
• wzmacnianie w dziecku niechęci do drugiego rodzica,
• całkowite pomijanie drugiego rodzica w sprawach dotyczących dziecka, jak np. edukacja czy zdrowie,
• działania zmierzające do faktycznego wyłączenia drugiego rodzica z życia dziecka,
• brak wsparcia dla drugiego rodzica w poprawie jego relacji z dzieckiem,
• brak gotowości do osiągnięcia kompromisu z byłym partnerem w sprawach dotyczących dziecka,
• a nawet stosowanie manipulacji emocjonalnych wobec dziecka, jak i wobec byłego partnera.

Warto podkreślić, że alienacja rodzicielska jest formą przemocy emocjonalnej, która ma długofalowe, negatywne skutki dla psychiki dziecka.

Co można powiedzieć o rodzicu stosującym alienację rodzicielską

Rodzic powinien chronić dziecko przed konsekwencjami własnego konfliktu z drugim rodzicem. Tymczasem, celem działania rodzica alienatora może być uzyskanie pełnej kontroli nad dzieckiem lub też zemsta na byłym partnerze. A negatywne emocje jednego rodzica do drugiego wpływają na dziecko, które zaczyna przyjmować postawę rodzica alienatora.

Stosowanie alienacji rodzicielskiej świadczy o tym iż taki rodzic:

• ma znacząco obniżone kompetencje wychowawcze,
• ma obniżony poziom empatii,
• ma obniżoną umiejętność dostrzegania potrzeb emocjonalnych dziecka, w szczególności w zakresie udziału drugiego partnera w wychowaniu dziecka,
• ma trudność z dostrzeganiem granic między sobą jako rodzicem, a dzieckiem. A postępowanie rodzica alienującego wskazuje iż kieruje się taki rodzic głównie własnymi potrzebami emocjonalnymi utożsamiając je podświadomie z potrzebami dziecka,
• zmierza do doprowadzenia do rozpadu relacji dziecka z rodzicem alienowanym.

Skutki alienacji rodzicielskiej

Alienacja rodzicielska wpływa destrukcyjnie zarówno na dziecko, jak i na rodzica, który pada jej ofiarą. Dla dziecka, skutki mogą obejmować:
1. Zaburzenia emocjonalne – dziecko może odczuwać silny stres, lęk, a nawet depresję, spowodowane konfliktem lojalności między rodzicami. Dziecko jest bowiem angażowane w kwestie dotyczące osób dorosłych, co prowadzi do obciążenia emocjonalnego dziecka. Opowiedzenie się po stronie matki, czy ojca nie jest korzystne dla prawidłowego funkcjonowania poznawczego, społecznego i emocjonalnego.
2. Problemy w relacjach interpersonalnych – alienacja może prowadzić do trudności w budowaniu zdrowych relacji w przyszłości, zarówno w sferze rodzinnej, jak i społecznej. Będzie miało to też bezpośrednie przełożenie na brak autonomii i zależność emocjonalną dziecka od rodzica alienatora.
3. Trudności w nauce i koncentracji – emocjonalne obciążenie związane z konfliktem rodziców często odbija się na wynikach w nauce i zdolności koncentracji dziecka.

Dla rodzica, który jest alienowany, skutki mogą obejmować:
1. Utrata kontaktu z dzieckiem – w skrajnych przypadkach alienacja rodzicielska może prowadzić do całkowitej utraty kontaktu z dzieckiem.
2. Zaburzenia emocjonalne – alienowany rodzic często doświadcza silnych emocji, takich jak bezradność, złość czy smutek, a końcowo nawet depresję.
3. Problemy prawne – w walce o kontakt z dzieckiem rodzic może napotkać liczne trudności prawne oraz długotrwałość procedur sądowych, co dodatkowo pogłębia frustrację i stres.

Jak walczyć z alienacją rodzicielską?

W sytuacji, gdy stajemy się ofiarą alienacji rodzicielskiej, warto podjąć kilka kroków, które mogą pomóc w przeciwdziałaniu temu zjawisku:
1. Dokumentowanie zdarzeń – ważne jest, aby dokumentować wszelkie przejawy alienacji, takie jak utrudnianie kontaktu z dzieckiem czy manipulowanie nim przez drugiego rodzica. Takie dowody mogą okazać się kluczowe w postępowaniu sądowym.
2. Mediacje rodzinne – mediacje mogą być skuteczną metodą rozwiązania konfliktu i znalezienia kompromisu, który będzie korzystny dla dobra dziecka.
3. Warsztaty – zalecane jest, aby rodzie udali się na warsztaty dla rodziców dziecka pozostającego w konflikcie okołorozwodowym rodziców, a także aby sami rodzice wzięli udział w warsztatach podnoszących umiejętności wychowawcze.
4. Pomoc psychologiczna – zarówno rodzic, jak i dziecko mogą skorzystać z pomocy psychologa, który pomoże im przejść przez trudny proces alienacji.
5. Postępowanie sądowe – jeśli mediacje i inne środki nie przynoszą efektu, konieczne może być podjęcie kroków prawnych. Sąd może na przykład orzec o obowiązku współpracy rodzica z terapeutą, a nawet zmienić ustalenia dotyczące opieki nad dzieckiem.

Wsparcie Prawne

Alienacja rodzicielska jest poważnym problemem, który wymaga zdecydowanego działania. W takich sytuacjach nieoceniona może być pomoc doświadczonej kancelarii adwokackiej, która specjalizuje się w prawie rodzinnym. Moja kancelaria w Warszawie oferuje wsparcie na każdym etapie walki z alienacją rodzicielską – od doradztwa, przez mediacje, aż po reprezentację przed sądem. Z nami, masz pewność, że Twoje prawa i dobro Twojego dziecka będą chronione.

Zapraszamy do kontaktu, jeśli potrzebujesz pomocy adwokata w sprawach dotyczących alienacji rodzicielskiej lub innych kwestii związanych z prawem rodzinnym. Jestem tutaj, aby Ci pomóc.

Adwokat Jan Przemysław Kopko

Zawód adwokata wykonuję od 2010 roku. Specjalizuję się w pomocy prawnej na rzecz osób fizycznych w zakresie spraw spadkowych, spraw rodzinnych, spraw nieletnich oraz spraw zadłużeniowych. Świadczyłem pomoc prawną na rzecz ponad 1 500 Klientów, występowałem przed sądami w ponad 3 000 rozpraw sądowych i posiedzeń sądowych oraz udzieliłem kilku tysięcy porad prawnych. Brałem również aktywny udział w negocjacjach prowadzonych z przeciwnikami procesowymi, ich pełnomocnikami, a także wierzycielami i firmami windykacyjnymi.

Zapraszam do kontaktu:
Tel: 512 567 580
E-mail: przemyslaw.kopko@adwokatura.pl